Warning: Constant WP_MEMORY_LIMIT already defined in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php on line 87

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-config.php:87) in /home/klient.dhosting.pl/tvts/morze-morze.tvts.pl/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1794
{"id":1190,"date":"2017-05-04T12:46:20","date_gmt":"2017-05-04T12:46:20","guid":{"rendered":"http:\/\/morze-morze.pl\/?p=1190"},"modified":"2021-10-03T17:51:26","modified_gmt":"2021-10-03T15:51:26","slug":"plawnice-historia-zwiadu-kalmarowego","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/plawnice-historia-zwiadu-kalmarowego\/","title":{"rendered":"P\u0142awnice – Historia zwiadu kalmarowego"},"content":{"rendered":"
\"\"
Radioplawa przy burcie!<\/figcaption><\/figure>\n

P\u0142awnice – Historia zwiadu kalmarowego<\/span><\/h1>\n

Historia zwiadu kalmarowego m\/t „Gop\u0142o”, kt\u00f3ry wypr\u00f3bowywa\u0142 p\u0142awnice na p\u00f3\u0142nocno-\u015brodkowym Atlantyku.<\/span><\/h3>\n

Kalmary, jako alternatywne \u017ar\u00f3d\u0142o bia\u0142ka pochodzenia morskiego, a zw\u0142aszcza jako cenny towar eksportowy cieszy\u0142y si\u0119 du\u017cym zainteresowaniem pionu po\u0142ow\u00f3w PPDiUR Odra. Zak\u0142ad Techniki Po\u0142ow\u00f3w, w celu zwi\u0119kszenia obszaru pozyskiwania tych zwierz\u0105t podj\u0105\u0142 pr\u00f3by wdro\u017cenia zupe\u0142nie nowej w naszym rybo\u0142\u00f3wstwie dalekomorskim, technologii po\u0142\u00f3w p\u0142awnicami oceanicznymi.<\/p>\n

Tu\u017c po wojnie nasi rybacy \u0142owili p\u0142awnicami \u015bledzia na Morzu P\u00f3\u0142nocnym, ale to by\u0142y zupe\u0142nie inne sieci, zupe\u0142nie inne rybo\u0142\u00f3wstwo. P\u0142awnicowe po\u0142owy kalmara zosta\u0142y, podobnie jak jiggersy, podpatrzone u Japo\u0144czyk\u00f3w, kt\u00f3rzy specjalizuj\u0105 si\u0119 w produkcji sieci i ca\u0142ego osprz\u0119tu potrzebnego do ich u\u017cywania.<\/p>\n

Przezbrajanie<\/span><\/h4>\n

Przed decyzjami na szerok\u0105 skal\u0119, postanowiono przeprowadzi\u0107 zwiad rybacki na Pacyfiku przy pomocy przystosowanego do tego rodzaju po\u0142ow\u00f3w jednego z trawler\u00f3w B-20. Wyb\u00f3r pad\u0142 na m\/t\u201dGop\u0142o\u201d. Statek otrzyma\u0142 podczas prac adaptacyjnych du\u017c\u0105 pomp\u0119 hydrauliczn\u0105, kt\u00f3ra nap\u0119dza\u0142a urz\u0105dzenia do wybierania sieci i uk\u0142adania jej na pok\u0142adzie w przegrodach- lastach. Winda tra\u0142owa, jako niepotrzebna, zosta\u0142a usuni\u0119ta.<\/span><\/p>\n

Na mostku zainstalowano wyrafinowan\u0105 na tamte czasy aparatur\u0119, jak echosonda z kolorowym wy\u015bwietlaczem, angielski, ca\u0142kiem porz\u0105dny radar Kelvina, odbiornik GPS i plotter do nawigacji, odbiornik map pogodowych, radionamiernik, a do komunikacji radionadajnik satelitarny.<\/span><\/p>\n

Jako zupe\u0142ne novum w naszej flocie, \u201eGop\u0142o\u201d zosta\u0142o wyposa\u017cone w membranowe urz\u0105dzenie do odsalania wody morskiej. B-20, jako statek budowany do po\u0142ow\u00f3w na Morzu P\u00f3\u0142nocnym, mia\u0142 stosunkowo niewielk\u0105 autonomiczno\u015b\u0107, zw\u0142aszcza pod k\u0105tem wody pitnej. Zwiad natomiast przewidywa\u0142 d\u0142ugie, kilkumiesi\u0119czne przebywanie statku bez mo\u017cliwo\u015bci zatankowania wody, czy to w porcie, czy chocia\u017cby z innego statku. Mieli\u015bmy by\u0107 ca\u0142kowicie samotni i samodzielni.<\/span><\/p>\n

Na pok\u0142ad za\u0142adowano kilkaset nylonowych sieci. Nie by\u0142y to, jak pisa\u0142a jedna z dziennikarek G\u0142osu Szczeci\u0144skiego \u201ep\u0142oty z sieci rozci\u0105gni\u0119te w oceanie na stalowych linach\u201d (ten tekst przez ca\u0142y zwiad by\u0142 \u017ar\u00f3d\u0142em licznych dowcip\u00f3w). Wr\u0119cz przeciwnie, p\u0142awnice to by\u0142y bardzo delikatne \u017cy\u0142kowe, r\u00f3\u017cnego koloru p\u0142\u00f3tna o zr\u00f3\u017cnicowanych oczkach. G\u00f3rna kraw\u0119d\u017a sieci uzbrojona by\u0142a w p\u0142ywaj\u0105c\u0105, polipropylenow\u0105 link\u0119 z p\u0142ywakami, a dolna w link\u0119 stylonow\u0105, kt\u00f3ra oplata\u0142a sznur drobnych kawa\u0142k\u00f3w o\u0142owiu. Sie\u0107 obszyta na g\u00f3rnej linie w spos\u00f3b podobny do wieszania przez panie domu firanek, z lekkim naddatkiem. Dzi\u0119ki temu, mimo i\u017c lina na kt\u00f3rej by\u0142a zawieszona w wodzie by\u0142a napr\u0119\u017cona, sama sie\u0107 p\u0142ywa do\u015b\u0107 swobodnie, niczym w\u0142a\u015bnie firanka w oknie.<\/span><\/p>\n

Je\u015bli chodzi o konstrukcj\u0119 p\u0142awnicy, ca\u0142a sztuka polega na owym \u201eobszyciu\u201d p\u0142\u00f3tna sieciowego na linach. Tak zbytnie napr\u0119\u017cenie jak i za du\u017ce \u201eupi\u0119cie-zmarszczenie\u201d jej na linach, powoduje wyra\u017any spadek \u0142owno\u015bci.<\/span><\/p>\n

Do uk\u0142adania sieci w specjalnie postawionych przy prawej burcie lastach, zawieszono nad nimi na prowadnicach hydrauliczn\u0105 uk\u0142adark\u0119, a do wybierania z wody p\u0142awnic zamontowano na lewej burcie wyci\u0105garki. Wszystko nap\u0119dzane by\u0142o hydraulicznie dzi\u0119ki wspomnianej pot\u0119\u017cnej pompie.<\/span><\/p>\n

Manewrowo\u015b\u0107, niezb\u0119dn\u0105 przy podchodzeniu do sieci zapewnia\u0142 statkowi wmontowany w dzi\u00f3b ster strumieniowy. Jednym s\u0142owem statek przebudowano na zupe\u0142nie nowoczesna jednostk\u0119 \u0142owcz\u0105. Jedynie przetw\u00f3rnia i ch\u0142odnia pozosta\u0142a bez zmian, cho\u0107 i tam podczas rejs\u00f3w wprowadzali\u015bmy (by\u0142 to projekt racjonalizatorski dzia\u0142u przetw\u00f3rstwa statku) unikalne w skali floty unowocze\u015bnienia, jak chocia\u017cby system mro\u017cenia tu\u0144czyka w powietrzu.<\/span><\/p>\n

W cz\u0119\u015bci pacyficznej zwiadu zamustrowa\u0142 na statek Japo\u0144czyk, jako doradca do spraw \u0142owisk. Jako specjalista do spraw narz\u0119dzi po\u0142owowych p\u0142yn\u0105\u0142 z nami Stasiu Cichosz, pracownik Zak\u0142adu Narz\u0119dzi Po\u0142owowych w Odrze, a jako naukowcy w ramach wsp\u00f3\u0142pracy ze \u015bwinoujskim MIR w kolejnych etapach brali udzia\u0142 Jurek Por\u0119bski, Andrzej Koronkiewicz i Norbert Wolnomiejski . We wszystkich (poza \u015brodkowym) etapach, kapitanem by\u0142 Andrzej K\u0142okodzki . Bardzo cieszy\u0142em si\u0119 z tej wyprawy, bo spodziewa\u0142em si\u0119 wielu interesuj\u0105cych port\u00f3w, przyg\u00f3d, jednym s\u0142owem wielkiej, romantycznej przygody i… nie zawiod\u0142em si\u0119, bywa\u0142o \u015bmiesznie, bywa\u0142o ci\u0119\u017cko, bywa\u0142o i tragicznie… ale przede wszystkim by\u0142o interesuj\u0105co.<\/span><\/p>\n

Termoklina<\/h4>\n

Interesuj\u0105co by\u0142o g\u0142\u00f3wnie ze wzgl\u0119du na nowe narz\u0119dzia, a co za tym i metody po\u0142ow\u00f3w, poszukiwanie kalmar\u00f3w, co w ogromnej przestrzeni pe\u0142nego oceanu nie by\u0142o proste. Tutaj dopiero potrzebny by\u0142 \u00f3w s\u0142ynny rybacki nos, ale przede wszystkim znajomo\u015b\u0107 biologii kalmara, pr\u0105d\u00f3w i temperatury wody.<\/span><\/p>\n

Jednym z cz\u0119\u015bciej powtarzanych na pok\u0142adzie termin\u00f3w by\u0142o czarodziejskie s\u0142owo TERMOKLINA. Ciep\u0142e wody ocean\u00f3w w g\u0142\u0105b mieszaj\u0105 si\u0119 jedynie w pewnej warstwie, poni\u017cej kt\u00f3rej ulegaj\u0105 gwa\u0142townemu ozi\u0119bieniu. Kalmar nie schodzi poni\u017cej tej granicy, owej termokliny w\u0142a\u015bnie. Chodzi\u0142o o znalezienie mo\u017cliwie cienkiej warstwy wody ciep\u0142ej, gdzie zwierz\u0119ta trzyma\u0142y si\u0119 bli\u017cej powierzchni.<\/span><\/p>\n

Ale to p\u00f3\u017aniej. Pierwsze kroki jakie postawi\u0142em na GOPLE mia\u0142y miejsce podczas postoju statku w stoczni w Szczecinie. Tutaj zachwyci\u0142 mnie pi\u0119kny, klasyczny zarys podwodnej cz\u0119\u015bci kad\u0142uba statku, jeden rzut oka wyja\u015bnia\u0142 dlaczego \u201ejeziorka\u201d (od nazw jezior, jakie otrzyma\u0142y statki tej serii) tak dobrze trzyma\u0142y si\u0119 na fali, dlaczego by\u0142y tak sterowne i dzielne… Nic dziwnego, \u017ce w\u0142a\u015bnie GOP\u0141O po zako\u0144czeniu \u017cywota jako trawler, zosta\u0142 sprzedany niemieckiemu armatorowi, kt\u00f3ry przebudowa\u0142 go na oceaniczny \u017caglowiec szkolny… do dzisiaj p\u0142ywa pod wspania\u0142\u0105 nazw\u0105 \u201ePEACE\u201d, o czym ma\u0142o kto wie.<\/span><\/p>\n

W stoczni, jako odpowiedzialny za przetw\u00f3rstwo zaj\u0105\u0142em si\u0119 sprawdzaniem urz\u0105dze\u0144 i pomieszcze\u0144 zamra\u017calni. Przy okazji ze zdziwieniem odnotowa\u0142em spore ilo\u015bci kolorowego z\u0142omu poupychanego w r\u00f3\u017cnych zak\u0105tkach przetw\u00f3rni i \u0142adowni. Jak si\u0119 okaza\u0142o, zapobiegliwi marynarze gromadzili towar do wymiany w potencjalnych portach. W pierwszym etapie mieli\u015bmy testowa\u0107 sieci i sprz\u0119t na p\u00f3\u0142nocnym Atlantyku, w tym rejonie nasza flota tradycyjnie uzupe\u0142nia\u0142a wod\u0119 i paliwo w Las Palmas na Wyspach Kanaryjskich. Tam, jak si\u0119 dowiedzia\u0142em od \u201ebywalc\u00f3w\u201d, bardzo dobr\u0105 cen\u0119 mo\u017cna by\u0142o uzyska\u0107 za kolorowy z\u0142om w\u0142a\u015bnie.<\/span><\/p>\n

\"\"
Tak wyglada lIllex od dzioba<\/figcaption><\/figure>\n

Wreszcie w morzu – „Sztorrrmowa Bossanova”<\/span><\/h4>\n

Czas przygotowa\u0144 min\u0105\u0142 szybko, w ko\u0144cu wyszli\u015bmy w morze. Na P\u00f3\u0142nocnym ju\u017c wia\u0142o do\u015b\u0107 mocno, (jak to zim\u0105, a mieli\u015bmy koniec stycznia roku 1987 ) a komunikaty z Biskaj\u00f3w wygl\u0105da\u0142y znacznie powa\u017cniej. Du\u017ce frachtowce zg\u0142asza\u0142y wej\u015bcie do angielskich port\u00f3w by przeczeka\u0107 nawa\u0142nic\u0119, (w\u00f3wczas to w\u0142a\u015bnie us\u0142yszeli\u015bmy przez radio dramatyczne wo\u0142ania s\/y \u201eDar Bielska\u201d<\/a>) tote\u017c mia\u0142em nadziej\u0119, \u017ce schowamy si\u0119 gdzie\u015b w brytyjskim porcie… ach te angielskie puby i portowe tawerny…<\/span><\/p>\n

Niestety, stary stwierdzi\u0142, \u017ce p\u00f3jdziemy \u201eg\u00f3r\u0105\u201d omijaj\u0105c Biskaje w bezpiecznej odleg\u0142o\u015bci. Tak te\u017c si\u0119 sta\u0142o, co nie uchroni\u0142o nas przed rozp\u0119dzonymi falami-potworami, kt\u00f3re rozhu\u015btane w zatoce dopada\u0142y nas mimo wszystko. Statek id\u0105c do nich bokiem k\u0142ad\u0142 si\u0119 niebezpiecznie jak mi si\u0119 pocz\u0105tkowo wydawa\u0142o na burt\u0119, jednak widz\u0105c jak szybko i z gracj\u0105 wstaje, by natychmiast po\u0142o\u017cy\u0107 si\u0119 na drug\u0105 burt\u0119, nabra\u0142em do niego szacunku, rzeczywi\u015bcie to bardzo dzielna jednostka. Cho\u0107 dla kogo\u015b takiego jak ja, kt\u00f3ry par\u0119 lat przebywa\u0142 na wielkich, oceanicznych trawlerach zupe\u0142nie inaczej zachowuj\u0105cych si\u0119 na fali, to by\u0142a pewna nowo\u015b\u0107. Drugiego dnia na Atlantyku, o wczesnym poranku jedna z fal za\u0142ama\u0142a si\u0119 nad statkiem, wciskaj\u0105c nas na chwil\u0119 pod wod\u0119, kt\u00f3ra przez wszystkie otwarte wywietrzniki chlusn\u0119\u0142a do \u015brodka. Najgorzej dosta\u0142o si\u0119 ch\u0142opakom z \u201emanhattanu\u201d- pomieszcze\u0144 mieszkalnych za\u0142ogi, znajduj\u0105cych si\u0119 na rufie, poni\u017cej linii wodnej statku. Ch\u0142opcy obudzili si\u0119 p\u0142ywaj\u0105c w wyp\u0142ukanej z zenzy mazi. Nie zacytuj\u0119 tu kwiecistych monolog\u00f3w jakie pop\u0142yn\u0119\u0142y w przestrze\u0144 pod adresem Neptuna i oficer\u00f3w nawigacyjnych ze \u201estarym\u201d na czele. Ca\u0142e wydarzenie skomentowa\u0142 prawie natychmiast Jurek Por\u0119bski ulubion\u0105 przeze mnie piosenk\u0105 \u201eSztorrrrmowa bossanova\u201d.* Tak, to by\u0142o wydarzenie znakomicie zapowiadaj\u0105ce liczne \u201eatrakcje\u201d jakie Gop\u0142o mia\u0142o dla nas w zanadrzu przez nast\u0119pne wsp\u00f3lne dwa lata.<\/span><\/p>\n

Po\u0142owy<\/h4>\n

W ko\u0144cu jednak ocean si\u0119 uspokoi\u0142, wyjrza\u0142o s\u0142o\u0144ce, a nad pok\u0142adem szalupowym pojawi\u0142y si\u0119 szare i poplamione, mimo wysi\u0142k\u00f3w zmierzaj\u0105cych do uzyskania jako takiej bieli, prze\u015bcierad\u0142a i poszwy ch\u0142opc\u00f3w z manhattanu. Przyst\u0105pili\u015bmy do pierwszych pr\u00f3b sprz\u0119tu. Wzd\u0142u\u017c prawej burty po pok\u0142adzie rozpi\u0119to brezenty tworz\u0105ce koryto dla sieci, kt\u00f3re podczas wydawania wysuwaj\u0105c si\u0119 z last na \u015br\u00f3dokr\u0119ciu, bieg\u0142y wzd\u0142u\u017c burty wspinaj\u0105c si\u0119 na pok\u0142ad szalupowy, a\u017c do rufy, gdzie sp\u0142ywa\u0142y do wody. Przy czym linka dolna z o\u0142owiem, dzi\u0119ki specjalnie ukszta\u0142towanym w tym miejscu prowadnicom, sp\u0142ywa\u0142a do wody tu\u017c przed wej\u015bciem sieci na pok\u0142ad szalupowy. G\u00f3rna z p\u0142ywakami bieg\u0142a na g\u00f3r\u0119, na szalupowy. W ten spos\u00f3b sie\u0107 przed wydaniem by\u0142a rozpi\u0119ta. Chodzi\u0142o o zapewnienie p\u0142ynnego, bezawaryjnego przebiegu sk\u0142onnego do zaczepie\u0144 jadra(p\u0142\u00f3tno sieciowe). <\/span><\/p>\n

Ca\u0142a operacja, podczas kt\u00f3rej ka\u017cdy cz\u0142onek za\u0142ogi mia\u0142 wyznaczone miejsce, b\u0105d\u017a na drodze sieci, b\u0105d\u017a w rejonie rufy przy podpinaniu boi, b\u0105d\u017a na mostku, wymaga\u0142a wzmo\u017conej uwagi od wszystkich. Statek p\u0142yn\u0105\u0142 ma\u0142\u0105 naprz\u00f3d, pierwszy segment p\u0142awnicy doci\u0105gni\u0119ty do rufy czeka\u0142 na podczepienie radiop\u0142awy i wrzucenie jej do wody. Wyrzucona do wody, pozostaj\u0105ca za ruf\u0105 statku p\u0142awa dowi\u0105zana na oko\u0142o 40 metrowej lince do zestawu powodowa\u0142a rozpocz\u0119cie wydawania sieci, kt\u00f3ra z rumorem p\u0142ywak\u00f3w pozostawa\u0142a za ruf\u0105. Za\u0142oga czuwa\u0142a, \u017ceby sie\u0107 sz\u0142a niespl\u0105tana, \u017ceby nie by\u0142o po drodze zaczep\u00f3w, no i \u017ceby przypadkiem nie zosta\u0107 porwanym przez ni\u0105 do wody… Zdarza\u0142o si\u0119, \u017ce buty gumowe jecha\u0142y do oceanu z sieci\u0105, pozostawiaj\u0105c nieuwa\u017cnego rybaka w skarpetce… co zawsze budzi\u0142o niepohamowan\u0105 weso\u0142o\u015b\u0107 u pozosta\u0142ych w butach ch\u0142opak\u00f3w.<\/span><\/p>\n

\"\"
Podchodzimy do kolejnej p\u0142awnicy<\/figcaption><\/figure>\n

Pocz\u0105tkowo wydawali\u015bmy zestaw z\u0142o\u017cony z 50 sieci o d\u0142ugo\u015bci oko\u0142o 100 mb. ka\u017cda, co dawa\u0142o \u0142\u0105cznie oko\u0142o 5000m d\u0142ugo\u015bci p\u0142ot. Z obu ko\u0144c\u00f3w zestawu zaczepione by\u0142y radiop\u0142awy, boje z radionadajnikiem i wysokim oko\u0142o 2 m masztem. P\u0142awa nadawa\u0142a sygna\u0142 na okre\u015blonej cz\u0119stotliwo\u015bci o okre\u015blonej tylko dla niej charakterystyce, kt\u00f3ry odbierany przez radionamiernik pozwala\u0142 okre\u015bli\u0107 kierunek w jakim nale\u017ca\u0142o p\u0142yn\u0105c, by zestaw odszuka\u0107.<\/span><\/p>\n

Kiedy\u015b, tzw. lugry, po\u0142awiaj\u0105ce na Morzu P\u00f3\u0142nocnym \u015bledzia p\u0142awnicami ( z ci\u0119\u017ckiego bawe\u0142nianego jadra, trudne do obs\u0142ugi, r\u0119cznie wybierane) po wydaniu sieci, sta\u0142y przy nich zacumowane do zestawu na tzw. ropie, linie biegn\u0105cej do\u0142em ca\u0142ego zestawu, dzi\u0119ki temu stateczek dryfowa\u0142 razem ze swoimi sieciami. My jak wspomnia\u0142em na pocz\u0105tku, uprawiali\u015bmy zupe\u0142nie inne rybo\u0142\u00f3wstwo. Sieci bardzo nowoczesne, lekkie, zmechanizowane wydawanie i wybieranie, nowoczesna nawigacja. Wszystko to pozwala\u0142o na pozostawienie zestawu i odp\u0142yniecie wiele mil w celu poszukiwania kolejnego miejsca po\u0142owu i ewentualnego postawienia tam kolejnych p\u0142awnic. Japo\u0144czycy potrafili postawi\u0107 kilkadziesi\u0105t takich zestaw\u00f3w na raz.<\/span><\/p>\n

Nowoczesno\u015b\u0107 nowoczesno\u015bci\u0105, jednak trudno opisa\u0107 zdenerwowanie jakie panowa\u0142o na mostku, kiedy po zrobieniu pot\u0119\u017cnego ko\u0142a rozpocz\u0119li\u015bmy poszukiwanie po raz pierwszy wydanego zestawu.<\/span><\/p>\n

-A je\u015bli tak ich nie znajdziemy, a jak si\u0105d\u0105 akumulatory w bojach? No tak, pozycja wydania jest zaznaczona w GPS, ale przecie\u017c wieje czw\u00f3rka, wi\u0119c wiatr ca\u0142y zestaw przegoni\u0142 ju\u017c \u0142adny kawa\u0142ek, no i pr\u0105d… A zestaw wart mas\u0119 forsy…<\/span><\/p>\n

Jednak bojki piska\u0142y bardzo dzielnie, po godzinie wypatrywania w kierunku wskazywanym przez pierwszego pokaza\u0142 si\u0119 wywijaj\u0105cy na fali \u0142ama\u0144ce maszt pierwszej radiop\u0142awy. Uff, rado\u015b\u0107 by\u0142a wielka, nie ma co, ale teraz kolej na Starego, trzeba podej\u015b\u0107 do bojki lew\u0105 burt\u0105, tak by ch\u0142opaki mogli zaczepi\u0107 j\u0105 bosakiem i podj\u0105\u0107 na pok\u0142ad, potem nale\u017ca\u0142o tak utrzyma\u0107 statek, by wyci\u0105gane sieci nie ulega\u0142y zbyt wielkim napr\u0119\u017ceniom.<\/span><\/p>\n

Trzeci uzbrojony w lornetk\u0119 i radio stoj\u0105c na dziobie podawa\u0142 na mostek kierunek i odleg\u0142o\u015b\u0107 do boi. Stary stoj\u0105c przy konsoli steru strumieniowego korygowa\u0142 wysi\u0142ki sternika, kt\u00f3ry trzyma\u0142 zadany kurs. Pierwszy przy telegrafie maszynowym czuwa\u0142 nad odpowiedni\u0105 pr\u0119dko\u015bci\u0105 statku. Porywisty wiatr odpychaj\u0105cy od sieci wysoko wzniesiony nad wod\u0119 dzi\u00f3b, troch\u0119 utrudnia\u0142 zadanie, ale w ko\u0144cu boja pojawi\u0142a si\u0119 przy burcie, gdzie szybko zosta\u0142a poderwana na pok\u0142ad.<\/span><\/p>\n

Podbora (linka z o\u0142owiem) zosta\u0142a za\u0142o\u017cona na wci\u0105gark\u0119, podobnie jak nadbora z p\u0142ywakami na inn\u0105, zwan\u0105 pi\u0142kami. Pompa hydrauliczna ju\u017c od pewnego czasu wy\u0142a na wysokich obrotach. Rybacy w \u017c\u00f3\u0142tych p\u0142aszczo-sztormiakach obs\u0142uguj\u0105cy wyci\u0105garki uruchomili urz\u0105dzenia. Sie\u0107 pocz\u0119\u0142a przep\u0142ywa\u0107 nad burt\u0105 z du\u017c\u0105 szybko\u015bci\u0105. Na pok\u0142adzie trzech ludzi poprowadzi\u0142o j\u0105 po rozci\u0105gni\u0119tych brezentach do last, gdzie przy pomocy uk\u0142adarek kierowano je do odpowiednich przegr\u00f3d. Ewentualne ryby, czy kalmary mia\u0142y by\u0107 wybierane z sieci w trakcie przesuwania si\u0119 jej po pok\u0142adzie. <\/span><\/p>\n

Tak zorganizowana praca dawa\u0142a maksymaln\u0105 p\u0142ynno\u015b\u0107, kt\u00f3ra zosta\u0142a osi\u0105gni\u0119ta do\u015b\u0107 szybko. Pocz\u0105tkowo nie mieli\u015bmy sukces\u00f3w, czasami w p\u0142awnicy utkn\u0119\u0142a \u0142awica bram, raz mieli\u015bmy w sieciach stado (kilkadziesi\u0105t sztuk) rekin\u00f3w m\u0142ot\u00f3w, innym razem zapl\u0105ta\u0142a si\u0119 pot\u0119\u017cna manta, wci\u0105gali\u015bmy j\u0105 bomem towarowym, bo wa\u017cy\u0142a grubo ponad 100 kg. Ciekawostk\u0105 by\u0142o odkrycie w jej jamach skrzelowych podnawek najwyra\u017aniej nie opuszczaj\u0105cych gospodarza, bo ich sk\u00f3ra by\u0142a pozbawiona pigmentu. <\/span><\/p>\n

Oczywi\u015bcie mieli\u015bmy niewielkie ilo\u015bci kalmara Illex, by\u0142y to egzemplarze du\u017ce, niespotykane w po\u0142owach jiggersowych czy tra\u0142em. Jednak prawdziwe po\u0142owy kalmar\u00f3w prowadzili\u015bmy dopiero w kolejnym rejsie na Pacyfiku. Przed ka\u017cdym wydaniem p\u0142awnic odbywa\u0142o si\u0119 misterium mierzenia temperatury wody, \u201eodprawiane\u201d przez Jurka Por\u0119bskiego. Najpierw \u0142adowa\u0142 batytermograf -mosi\u0119\u017cna, obci\u0105\u017cona rura, zawieraj\u0105ca termograf, zapisuj\u0105cy temperatur\u0119 w postaci wykresu krzywej na specjalnie przygotowanej p\u0142ytce- pierwsza cz\u0119\u015b\u0107 misterium polega\u0142a na za\u0142adowaniu owej p\u0142ytki do \u201erury\u201d, nast\u0119pnie opuszczenie tego ustrojstwa za burt\u0119 z pok\u0142adu szalupowego- tam by\u0142o najwi\u0119cej wolnego miejsca na takie zabawy. <\/span><\/p>\n

Potem nast\u0119powa\u0142o wyci\u0105gni\u0119cie kilkudziesi\u0119ciu, kilkuset metr\u00f3w linki z tym ci\u0119\u017ckim dra\u0144stwem na pok\u0142ad, najlepiej tak, by szklana p\u0142ytka nie uleg\u0142a st\u0142uczeniu, bo w przeciwnym razie ca\u0142e czary trzeba by\u0142o powt\u00f3rzy\u0107. Jurek urz\u0105dza\u0142 zawody dla dw\u00f3ch rybak\u00f3w- polegaj\u0105ce na tym, kt\u00f3ry szybciej dobiegnie do przeciwleg\u0142ej burty ci\u0105gn\u0105c za odcinek linki urz\u0105dzenia. W ten spos\u00f3b ch\u0142opcy biegaj\u0105c w poprzek pok\u0142adu do\u015b\u0107 szybko wydobywali czarodziejski sprz\u0119t na powierzchni\u0119, najcz\u0119\u015bciej szcz\u0119\u015bliwie, bo Jurek wpatrzony w wod\u0119 zwykle w por\u0119 wyhamowywa\u0142 \u201ewyci\u0105gaczy\u201d. <\/span><\/p>\n

Kolejnym etapem by\u0142o odczytanie wykresu, czasem, wychodzi\u0142 zamazany, nie do odczytania, cz\u0119\u015bciej jednak wszystko by\u0142o OK. W\u00f3wczas Stary po obejrzeniu faksymili map pogodowych jakie dostawali\u015bmy co kilka godzin ze stacji brzegowych meteo, podejmowa\u0142 decyzj\u0119 czy b\u0119dziemy wydawa\u0107 czy te\u017c tym razem nie…<\/span><\/p>\n

Kiedy znale\u017ali\u015bmy si\u0119 w ciep\u0142ych wodach Golfstromu nagle w p\u0142awnicach pojawi\u0142y si\u0119 tu\u0144czykowate i to od razu ca\u0142kiem spore ilo\u015bci. By\u0142y one na pok\u0142adzie odg\u0142awiane i patroszone, jako du\u017ce 4-5 kg zwierz\u0119ta nie mog\u0142y by\u0107 zamro\u017cone w tacach, w szafie zamra\u017calniczej, wobec tego wieszali\u015bmy je za ogony na hakach w \u0142adowni, gdzie zamarza\u0142y. Wobec braku jakiegokolwiek technicznego wyposa\u017cenia, radzili\u015bmy sobie wi\u0105\u017c\u0105c p\u0119tl\u0119 ze sznurka do ogona i zaczepiaj\u0105c j\u0105 na haku. Nie by\u0142o to wygodne ani bezpieczne, wzi\u0105wszy pod uwag\u0119 falowanie, \u015blisk\u0105 pod\u0142og\u0119 i ostre haki.<\/span><\/p>\n

\"Oprawianie
Oprawianie albakory<\/figcaption><\/figure>\n

Wtedy w\u0142a\u015bnie powsta\u0142 unikalny projekt zamra\u017cania tu\u0144czykowatych w powietrzu na niewielkich statkach. Wymy\u015blili\u015bmy uchwyt, wykorzystuj\u0105cy specyficzn\u0105 budow\u0119 trzonu ogonowego tej ryby, kt\u00f3ry jest silnie sp\u0142aszczony u nasady p\u0142etwy prostopadle do samej p\u0142etwy. Dzi\u0119ki temu doskonale trzyma\u0142 si\u0119 wsuni\u0119ty w szczelin\u0119 naszego zaczepu. Po powrocie do portu na podstawie rysunk\u00f3w stocznia wykona\u0142a ca\u0142kiem sporo takich urz\u0105dze\u0144, tak \u017ce p\u00f3\u017aniej wieszanie tu\u0144czyk\u00f3w w \u0142adowni by\u0142o prawie przyjemno\u015bci\u0105.<\/span><\/p>\n

Polacos amigos biznesos<\/h4>\n

Po oko\u0142o 60 dniach w morzu weszli\u015bmy po wod\u0119 i paliwo do Las Palmas, ju\u017c na skraju avanportu podp\u0142yn\u0119\u0142a motor\u00f3wka z miejscowymi biznesmenami, witaj\u0105cymi nas i zach\u0119caj\u0105cymi do wsp\u00f3\u0142pracy. Jaki\u015b \u015bniady go\u015bciu wymachuj\u0105c r\u0119kami wydziera\u0142 si\u0119 wniebog\u0142osy- Polacos amigos bueno bizneso mucho dinero! Very good bizneso, Mi esta Paco! Oczywi\u015bcie odkrzykiwaniom i odmachiwaniom nie by\u0142o ko\u0144ca. Wreszcie dobili\u015bmy do najdalej w morze wychodz\u0105cej kei Generalissimusa Franco. Tu ju\u017c czeka\u0142y ci\u0119\u017car\u00f3wki na z\u0142om.<\/span><\/p>\n

Stary po szybkiej odprawie wzi\u0105\u0142 Pierwszego pod mankiet i pow\u0119drowa\u0142 w miasto, nie chc\u0105c mie\u0107 nic wsp\u00f3lnego z targowiskiem jakie za chwile rozegra\u0142o si\u0119 na pok\u0142adzie. Miejscowi chcieli \u201eopanowa\u0107\u201d statek dogaduj\u0105c si\u0119 po kabinach z ka\u017cdym kto mia\u0142 cokolwiek do sprzedania indywidualnie. Jednak Andrzej, stary wyga, ustawi\u0142 sytuacj\u0119 natychmiast. -Amigos, aut! Kierownikos biznesos tutaj, here! \u0142amanym narzeczem wprowadzi\u0142 do kabiny najpowa\u017cniejszego kontrahenta… no i zacz\u0119\u0142o si\u0119.<\/span><\/p>\n

Najpierw negocjowano cen\u0119 z\u0142omu kolorowego, zza drzwi dochodzi\u0142y cz\u0119sto podniesione g\u0142osy -Polakos amigos krejzi? -You are crazy, no, no no…. no bizneso spier… -OK! -klamka drgn\u0119\u0142a jakby hiszpan chcia\u0142 rzeczywi\u015bcie wyj\u015b\u0107, ale nic sie nie sta\u0142o, przyt\u0142umione g\u0142osy nadal zaciekle dyskutowa\u0142y, w pewnym momencie drzwi kabiny otwar\u0142y si\u0119 gwa\u0142townie i zdenerwowany miejscowy negocjator, ca\u0142y b\u0142yszcz\u0105cy od potu, rozdygotany demonstracyjnie opu\u015bci\u0142 pok\u0142ad statku. Ci\u0119\u017car\u00f3wki zawr\u00f3ci\u0142y na kei z fasonem i pomkn\u0119\u0142y do miasta<\/span><\/p>\n

-I co teraz, qrwa… zostaniemy z tym z\u0142omem na burcie?<\/span><\/p>\n

Zdenerwowanie na pok\u0142adzie si\u0119gn\u0119\u0142o zenitu. Ch\u0142opaki niepewnie popatrywali na promieniejac\u0105 zadowoleniem, szeroko u\u015bmiechni\u0119t\u0105 g\u0119b\u0119 Andrzeja.<\/span><\/p>\n

-Spokooojnie, najdalej za p\u00f3\u0142 godziny przyjad\u0105 z powrotem…<\/span><\/p>\n

-A jak nie?<\/span><\/p>\n

-Jak nie to odkupie od was ca\u0142e to \u015bcierwo…<\/span><\/p>\n

Pewno\u015b\u0107 siebie naszego negocjatora podnios\u0142a nieco \u201emorale\u201d za\u0142ogi. Rzeczywi\u015bcie nie min\u0119\u0142o 20 minut znajome ci\u0119\u017car\u00f3wki pokaza\u0142y si\u0119 znowu. Tym razem negocjacje by\u0142y kr\u00f3tkie, Hiszpan zgodzi\u0142 si\u0119 na stawiane warunki, od tej chwili wszystko potoczy\u0142o si\u0119 b\u0142yskawicznie. Z\u0142om wa\u017cony \u201dw locie\u201d b\u0142yskawicznie w\u0119drowa\u0142 na ci\u0119\u017car\u00f3wki, a ja ze zdumieniem konstatowa\u0142em ile\u017c to tego by\u0142o… Statek po zako\u0144czonej operacji wynurzy\u0142 si\u0119 o dobre p\u00f3\u0142 metra.<\/span><\/p>\n

Oczywi\u015bcie Las Palmas to mn\u00f3stwo ciekawych wra\u017ce\u0144 i znajomo\u015bci nie tylko handlowych, to tutaj poznali\u015bmy ch\u0142opc\u00f3w z s\/y „Dar Bielska\u201d, tutaj te\u017c Por\u0119bski wracaj\u0105c na solidnym rauszu z nocnej eskapady, wprawi\u0142 zamiatacza ulic w os\u0142upienie, proponuj\u0105c mu kup\u0119 forsy za li\u015b\u0107 palmy, kt\u00f3rym ten zamiata\u0142 ulice w\u0142a\u015bnie. Jurek przyni\u00f3s\u0142 \u00f3w li\u015b\u0107 na statek niczym jakie trofeum. Czas w porcie min\u0105\u0142 szybko, podobnie jak po\u0142owy. Tak, \u017ce do domu wr\u00f3cili\u015bmy pod koniec lipca.<\/span><\/p>\n

Statek poszed\u0142 do stoczni celem wprowadzenia poprawek i ulepsze\u0144, a ja zamustrowa\u0142em na m\/t \u015aniardwy pod kapitanem W\u0142odzimierzem Jakubowskim na miesi\u0119czny rejs na Wyspy Owcze. Tam nasze statki kupowa\u0142y \u015bledzia i makrel\u0119 z miejscowych sejner\u00f3w. To te\u017c bardzo ciekawa historia…. W.S. *<\/span><\/p>\n

tekst szanty autorstwa Jurka Por\u0119bskiego „Sztormowa bossanova”przytaczam tu w ca\u0142o\u015bci, co prawda nie mam jego zgody (tymczasem) ale mam nadziej\u0119 \u017ce si\u0119 nie obrazi.<\/span><\/p>\n

Sztorrrmowa Bossanova<\/strong><\/p>\n

Rejs szed\u0142 normalnie, troch\u0119 kiwa\u0142o,
\nDwa ni\u017ce zosta\u0142y za nami.
\nGdzie\u015b ko\u0142o Dover z Nordu przywia\u0142o,
\nChief m\u00f3wi – „Koniec z kartami.”
\nNo wi\u0119c z Kocopo\u0142em w bulaj filuj\u0119 –
\n„Uch! Ale si\u0119 morze kud\u0142aci.”
\nAmper zielony \u017ale si\u0119 czuje –
\nPrzyl\u0105dek Ciep\u0142ych Gaci.<\/p>\n

Gdy po dw\u00f3ch dobach wylaz\u0142em z koi zm\u0119czony sztormowaniem,
\nTo zanim jeszcze przetar\u0142em oczka, to us\u0142ysza\u0142em chlupanie.
\nP\u0142ywaj\u0105 buty, sk\u00f3rki z cytryny, karty, myd\u0142o i pety,
\nA w nogach krzes\u0142a z pr\u0105dem faluj\u0105 wczoraj wyprane skarpety.
\nGdy na bosaka wylaz\u0142em z koi szukaj\u0105c drugiego kalosza,
\nWyp\u0142yn\u0105\u0142 razem z paczk\u0105 „Carmen\u00f3w” gdzie\u015b pod kabin\u0119 Cichosza.<\/p>\n

A tak to by\u0142o:<\/p>\n

Przechy\u0142 na prawo i burta wgryz\u0142a si\u0119 w fale,
\nI zimna, sina \u0142apa w kambuzie rozwar\u0142a drzwi i bulaje.
\nWolno z przechy\u0142u \u0142ajba wstawa\u0142a do normalnego stanu,
\nP\u0142yn\u0105\u0142 wodospad z m\u0105k\u0105, jajami, schodami do „Manhattanu”.<\/p>\n

A…<\/p>\n

Tekst piosenki jest zaczerpni\u0119ty ze strony http:\/\/szanty.pl\/ i opatrzony (ciekawostka!) komentarzem- jakby skr\u00f3tem mojego tekstu o kt\u00f3rym zupe\u0142nie zapomnia\u0142em i kt\u00f3ry tak\u017ce przytaczam jako ciekawostk\u0119:<\/span><\/p>\n

Wydarzenia mia\u0142y miejsce w 1986 r. na trawlerze „Gop\u0142o”, kt\u00f3ry w drodze na \u0142owiska omija\u0142 po kraw\u0119dzi du\u017cy sztorm na Biskajach (ten sam, w kt\u00f3rym mia\u0142 k\u0142opoty „Dar Bielska”). Przy mocno sfalowanym morzu w statek trafi\u0142a z zupe\u0142nie nieoczekiwanego kierunku jedna pot\u0119\u017cna fala (a raczej zab\u0142\u0105kana g\u00f3ra wodna) trafiaj\u0105c w otwarty \u015bwietlik ukryty pod pok\u0142adem szalupowym – w miejsce, do kt\u00f3rego fale zwykle nigdy nie dociera\u0142y. By\u0142a to fala, kt\u00f3ra na moment przykry\u0142a ca\u0142y statek. Masy wody zala\u0142y dolny pok\u0142ad do wysoko\u015bci koi wyp\u0142ukuj\u0105c przy okazji dok\u0142adnie wszystkie brudy z z\u0119zy. Napi\u0119t\u0105 atmosfer\u0119 (zalany czarn\u0105 \u015bmierdz\u0105c\u0105 ciecz\u0105 dobytek marynarzy i ca\u0142a zapasowa po\u015bciel) za\u0142agodzi\u0142 jeszcze tego samego dnia wieczorem jeden z za\u0142ogant\u00f3w – autor tej piosenki (aczkolwiek jego koja by\u0142a szcz\u0119\u015bliwie o pok\u0142ad wy\u017cej). „Manhattan” – to w\u0142a\u015bnie \u00f3w zalany pok\u0142ad, kabiny rybak\u00f3w poni\u017cej linii wodnej statku. „Gop\u0142o” – pi\u0119kny statek zbudowany w latach ’60 jako tzw. super trawler. Klasyczny kad\u0142ub o fascynuj\u0105cej lini\u0105 st\u0119pce przypominaj\u0105cej st\u0119pk\u0119 \u017caglowca, znalaz\u0142 uznanie w latach p\u00f3\u017aniejszych, przebudowany na \u017caglowiec „Peace”. „Peace” wygl\u0105da dzisiaj fantastycznie. Skr\u00f3t artyku\u0142u z internetowego magazynu „\u017bagiel” (aut. Wojciech Se\u0144k\u00f3w)<\/span><\/i><\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

P\u0142awnice – Historia zwiadu kalmarowego Historia zwiadu kalmarowego m\/t „Gop\u0142o”, kt\u00f3ry wypr\u00f3bowywa\u0142 p\u0142awnice na p\u00f3\u0142nocno-\u015brodkowym Atlantyku. Kalmary, jako alternatywne \u017ar\u00f3d\u0142o<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1199,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[23,29,18],"tags":[53,62,32,4,52,58,2,51,37,36,14,254,33,255],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1190"}],"collection":[{"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1190"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1190\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2372,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1190\/revisions\/2372"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1199"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1190"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1190"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/morze-morze.tvts.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1190"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}