DROGA<\/h1>\n

Marzenia, je\u015bli stoj\u0105 za nimi up\u00f3r i zdecydowanie, b\u0105d\u017a – jak pisze Pablo Coelho- je\u015bli bardzo si\u0119 pragnie, daj\u0105 si\u0119 zrealizowa\u0107… czyli Moja Droga na Morze…<\/h3>\n

 <\/p>\n

Moim marzeniem by\u0142o \u017cy\u0107 i pracowa\u0107 na morzu. Od dziecka pl\u0105ta\u0142em si\u0119 blisko wody, g\u0142\u00f3wnie na niedalekim jeziorze, na \u017cagl\u00f3wkach. Zdobywa\u0142em tam kolejne stopnie \u017ceglarskie, co jednak jako\u015b nie bardzo zbli\u017ca\u0142o mnie do upragnionego morza. Za to w marzeniach stawa\u0142o si\u0119 coraz bli\u017csze i bli\u017csze, g\u0142\u00f3wnie za spraw\u0105 literatury marynistycznej.<\/p>\n

Zaczytywa\u0142em si\u0119 Conradem, Borchardem, czyta\u0142em wszystko co mog\u0142o powiedzie\u0107 mi cokolwiek o morzu. Czyta\u0142em o wielkich samotnikach jak Joshua Slocum, o wielkich odkrywcach g\u0142\u0119bin jak Jack Custo, pasjonowa\u0142em si\u0119 tajemnicami \u017cycia w jego toni. Z czasem sta\u0142em si\u0119 niez\u0142ym (we w\u0142asnym mniemaniu rzecz jasna) znawc\u0105 amatorem biologii morza.<\/p>\n

Od najm\u0142odszych lat zg\u0142\u0119bia\u0142em tajniki \u017ceglowania na pobliskim jeziorze Miedwie. Tam najpierw w LZS p\u0142ywa\u0142em na kadecie i optymistce, potem w klubie \u017ceglarskim przy M\u0142odzie\u017cowym Domu Kultury na omegach, ramblerze, kreuzerach, hornetach i FD. To by\u0142 niezwyk\u0142y okres przesi\u0105kni\u0119ty, a jak\u017ce, silnym pragnieniem prze\u017cycia przygody na morzu, zw\u0142aszcza, \u017ce ociera\u0142em si\u0119 w\u00f3wczas o \u017ceglarzy, kapitan\u00f3w jachtowych, kt\u00f3rzy na morzu niejedna mil\u0119 przep\u0142yn\u0119li. No ale \u017ceglarstwo to osobny watek w moim \u017cyciu, tote\u017c wspominam tu o nim tylko na marginesie.<\/p>\n

Wy\u017csza Szko\u0142a Morska<\/h4>\n

To marzenie by\u0142o przyczyn\u0105, \u017ce ch\u0119tnie skorzysta\u0142em z pomocy starszego brata, kt\u00f3ry \u201cwepchn\u0105\u0142\u201d mnie do Zak\u0142adu Biologii Morza \u00f3wczesnej WSM w Szczecinie. Oczywi\u015bcie w podtek\u015bcie by\u0142a mo\u017cliwo\u015b\u0107 wyp\u0142yni\u0119cia w morze. W po\u0142owie lat siedemdziesi\u0105tych, nasze floty dalekomorskie w\u0142a\u015bnie wyrusza\u0142y w poszukiwaniu nowych \u0142owisk, poznawali\u015bmy szelf zachodniej Afryki a ca\u0142y p\u00f3\u0142nocny Atlantyk eksplorowali\u015bmy w poszukiwaniu ryby.<\/p>\n

Przedsi\u0119biorstwa dalekomorskie budowa\u0142y nowe jednostki, a szczeci\u0144skie uczelnie morskie otrzyma\u0142y do dyspozycji nowoczesny statek trawler szkolny m\/t\u201cRybak Morski\u201d<\/a>, \u017ce nie wspomn\u0119 o stare\u0144kim parowcu szkolnym s\/t\u201c\u0141u\u017cyca<\/a>\u201d, kt\u00f3ry w\u00f3wczas p\u0142ywa\u0142 jeszcze w kr\u00f3tkie rejsy szkolno- badawcze na Morze P\u00f3\u0142nocne i Ba\u0142tyk. Tak, \u017ce istnia\u0142y (ja mi si\u0119 w\u00f3wczas wydawa\u0142o) du\u017ce szanse, \u017ce jako pracownik WSM pop\u0142yn\u0119 w upragniony rejs w celu zabezpieczenia dla Zak\u0142adu zbior\u00f3w eksponat\u00f3w dydaktycznych. Szybko jednak przekona\u0142em si\u0119, \u017ce moje widoki na spe\u0142nienie m\u0142odzie\u0144czego pragnienia nie s\u0105 najlepsze, przynajmniej tu. Rejs wi\u0105za\u0142 si\u0119 z dodatkowymi dochodami i dewizami, tote\u017c wyp\u0142ywali w morze ludzie posiadaj\u0105cy jakie\u015b \u201cplecy\u201d, stanowiska, itd… Ja, jako pocz\u0105tkuj\u0105cy pracownik techniczny nie mia\u0142em szans.<\/p>\n

Muzeum Rybo\u0142\u00f3wstwa Morskiego<\/h4>\n

Wobec tego przy pierwszej nadarzaj\u0105cej si\u0119 okazji zmieni\u0142em prac\u0119. N\u0119cony, kolejn\u0105 obietnic\u0105 wys\u0142ania mnie przez nowego pracodawc\u0119 w rejs, zatrudni\u0142em si\u0119 w Muzeum Rybo\u0142\u00f3wstwa Morskiego<\/a> w \u015awinouj\u015bciu. Prowadzi\u0142em tam pracowni\u0119 preparatorsk\u0105. Z przywo\u017conych przez naukowc\u00f3w (z s\u0105siaduj\u0105cego z muzeum Morskiego Instytutu Rybackiego) i rybak\u00f3w z pobliskiej \u201cOdry\u201d zwierz\u0105t morskich robili\u015bmy muzealne eksponaty (poprzez do\u015b\u0107 skomplikowany proces preparowania), z nich za\u015b budowali\u015bmy wystawy. Praca bardzo ciekawa, daj\u0105ca kontakt z najdziwniejszymi przedstawicielami \u015bwiata zwierz\u0105t, mieszka\u0144cami morskich odm\u0119t\u00f3w.\u00a0 Co wa\u017cniejsze by\u0142a okazja bezpo\u015bredniego kontaktu z prawdziwym portem dalekomorskim i statkami rybackimi, cz\u0119sto w\u0142a\u015bnie tu\u017c po wej\u015bciu do portu po d\u0142ugim, morskim rejsie.<\/p>\n

Wy\u0142adunek zamro\u017conych ryb odbywa\u0142 si\u0119 zwykle tu\u017c po dobiciu do portowego nabrze\u017ca. Czu\u0107 by\u0142o na nich jeszcze zapach oceanu, wymieszany z r\u00f3\u017cnymi woniami dochodz\u0105cymi z maszynowni czy \u0142adowni. Rybacy zwykle byli jeszcze jakby zdziwieni otaczaj\u0105cym ich l\u0105dowym \u015bwiatem, cz\u0119sto na lekkim marynarskim rauszu, zawsze jednak \u017cyczliwie spogl\u0105daj\u0105cy na nasze przyrodnicze zap\u0119dy i zachwyty wobec przywiezionych przez nich skarb\u00f3w.<\/p>\n

Wzruszali cz\u0119sto ramionami z \u017cyczliwym, \u201ci z czego tu si\u0119 cieszy\u0107? to\u017c my te \u015bwi\u0144stwo \u0142opatami zgarniali z pok\u0142adu, cholera!\u201d… Jednak zbierali troskliwie w morzu te \u201ccholery\u201d dla swojego muzeum, cz\u0119sto kosztem wolnego czasu pakowali w kartony co ciekawsze zwierzaki i troskliwie sadowili je w zakamarkach ch\u0142odni, \u017ceby si\u0119 nie zgubi\u0142y w rozgardiaszu wy\u0142adunku ca\u0142ego po\u0142owu.<\/p>\n

Czasami bywa\u0142y to prawdziwe skarby. Kiedy\u015b by\u0142 to olbrzymi rekin d\u0142ugoszpar, innym razem delfin, kiedy indziej 2,5 metrowa ryba pi\u0142a, czy rekin ze sk\u00f3r\u0105 pokryt\u0105 ostrymi kolcami w kszta\u0142cie z\u0119b\u00f3w. W 1976 powr\u00f3ci\u0142 z g\u0142o\u015bnego w\u00f3wczas rejsu naukowo- zwiadowczego m\/t \u201eTazar\u201d<\/a>, to by\u0142a pierwsza polska wyprawa na antarktyczne wody w poszukiwaniu mo\u017cliwo\u015bci po\u0142ow\u00f3w i wykorzystania kryla. Tak jak wielka wrzawa prasowa towarzyszy\u0142a ich wyj\u015bciu w morze, tak powr\u00f3t odby\u0142 si\u0119 w absolutnej ciszy. Pami\u0119tam nerwow\u0105 atmosfer\u0119 na pok\u0142adzie i podczas spotkania za\u0142ogi z \u00f3wczesnym dyrektorem kombinatu, legendarn\u0105 dzi\u015b postaci\u0105, Juliszem Heblem<\/a>. Mnie w\u00f3wczas najbardziej zapad\u0142a w pami\u0119ci propozycja kogo\u015b z dzia\u0142u socjalnego, \u017ce je\u015bli kto\u015b chce, mo\u017ce odpocz\u0105\u0107 po rejsie na wczasach zak\u0142adowych w hotelu \u201eRybak\u201d w\u2026 Mi\u0119dzyzdrojach. Za\u0142oga hukn\u0119\u0142a \u015bmiechem\u2026<\/p>\n

W ka\u017cdym razie na statku przywieziono w\u00f3wczas ca\u0142\u0105 mas\u0119 eksponat\u00f3w z w\u00f3d antarktycznych. To niew\u0105tpliwa zas\u0142uga przedstawiciela MIRu w tym rejsie, dr.Macieja Krzeptowskiego, kt\u00f3remu nie tylko nasze muzeum zawdzi\u0119cza\u0142o przepi\u0119kne kolekcje\u2026 Na pok\u0142adzie \u201eTazara\u201d rybacy urz\u0105dzili w\u00f3wczas ma\u0142e arktyczne zoo. Podczas po\u0142ow\u00f3w w Antarktyce, na w\u0142oku pe\u0142nym kryla cz\u0119sto wje\u017cd\u017ca\u0142y na pok\u0142ad ma\u0142e, ciekawskie pingwinki Adeli. Rybacy postanowili przywie\u017a\u0107 do kraju kilka z nich, jako dar dla oliwskiego ZOO. No i dowie\u017ali, pingwiny przyjecha\u0142y zdrowe i zaprzyja\u017anione z za\u0142og\u0105. Zamieszka\u0142y na pok\u0142adzie, tra\u0142owym, w okolicy windy. Zbudowano im tam basen z morska wod\u0105 i imitacj\u0119 ska\u0142ek z jakich\u015b skrzy\u0144 przykrytych plandekami\u2026 Rodziny rybak\u00f3w, kt\u00f3re przyjecha\u0142y po swoich m\u0119\u017c\u00f3w, syn\u00f3w, ojc\u00f3w, mia\u0142y niezwyk\u0142\u0105 atrakcj\u0119\u2026<\/p>\n

Innym razem \u201cRybak Morski\u201d przywi\u00f3z\u0142 z Morza P\u00f3\u0142nocnego ca\u0142\u0105 kolekcj\u0119 zwierz\u0105t dennych. Czeg\u00f3\u017c tam nie by\u0142o! Ca\u0142a gama bardzo ciekawych ryb, ale i kraby, langusty, r\u00f3\u017cnej ma\u015bci mi\u0119czaki. To by\u0142y jeszcze czasy, kiedy mo\u017cna by\u0142o \u0142owi\u0107 sieciami wleczonymi po dnie, tzw. dragami, dzi\u0119ki temu dostali\u015bmy sporo zwierz\u0105t dennych. A w akwariach z morsk\u0105 wod\u0105 przywieziono nam pi\u0119kne okazy \u017cywych konger\u00f3w<\/a> i rekink\u00f3w plamistych<\/a>. Kongery i cz\u0119\u015b\u0107 rekink\u00f3w pow\u0119drowa\u0142y do ZOO w Poznaniu, natomiast kilka rekink\u00f3w trafi\u0142o do naszego nowo zbudowanego akwarium morskiego.<\/p>\n

To by\u0142a wspania\u0142a przygoda. Trzeba by\u0142o zapewni\u0107 im nisk\u0105 temperatur\u0119, wod\u0119 morsk\u0105… Trzeba pami\u0119ta\u0107, \u017ce by\u0142y to czasy dla polskiej akwarystyki bardzo prymitywne, nie mieli\u015bmy dost\u0119pu do niczego z pe\u0142nej palety sprz\u0119tu i chemikali\u00f3w b\u0119d\u0105cych na wyposa\u017ceniu ka\u017cdego morskiego akwarium, a dost\u0119pnych w ka\u017cdym wi\u0119kszym sklepie akwarystycznym dzisiaj . Radzili\u015bmy sobie jednak, zbudowa\u0142em akwarium z podw\u00f3jn\u0105 \u015bcian\u0105, w kt\u00f3r\u0105 sypali\u015bmy mieszank\u0119 soli i lodu, dawa\u0142o to konieczne ch\u0142odzenie morskiej wody. Odparowan\u0105 wod\u0119 uzupe\u0142niali\u015bmy destylatem, a co jaki\u015b czas zmieniali\u015bmy j\u0105 na \u015bwie\u017c\u0105, przywo\u017con\u0105 specjalnie dla nas z Morza P\u00f3\u0142nocnego, przez wracaj\u0105ce do portu macierzystego trawlery. Ryby \u017cy\u0142y przez ca\u0142y czas mojej pracy w tej instytucji. Tym niemniej marzenia o pracy na statkach nie pozwoli\u0142y jako\u015b da\u0107 si\u0119 zaspokoi\u0107 namiastkami, tote\u017c wymy\u015bli\u0142em sobie, \u017ce jak zostan\u0119 in\u017cynierem rybo\u0142\u00f3wstwa morskiego, to mimo problem\u00f3w z komisj\u0105 lekarsk\u0105 jako\u015b uda mi si\u0119 zaczepi\u0107 na statku. Tak te\u017c zrobi\u0142em.<\/p>\n

Wydzia\u0142 Rybactwa Akademii Rolniczej i PPDiUR ODRA<\/h4>\n

Studia na Wydziale Rybactwa szczeci\u0144skiej AR up\u0142yn\u0119\u0142y szybko, tak jak praca w PPDiUR \u201cODRA\u201d w \u015awinouj\u015bciu, jednego z najwi\u0119kszych armator\u00f3w floty dalekomorskiej. Pracowa\u0142em w ch\u0142odni portowej, gdzie sk\u0142adowano przywiezione do kraju, zamro\u017cone w kartonach ryby, jako magazynier, tzw. sztauer. Nie by\u0142o lekko, ale na pewno ciekawie, prawie codzienny kontakt ze statkami przychodz\u0105cymi z morza, rozmowy z lud\u017ami, atmosfera du\u017cego morskiego portu, no i ta t\u0119sknica w piersi, kiedy odprowadza\u0142em wzrokiem wychodz\u0105ce w morze trawlery.<\/p>\n

WIELKIE CZEKANIE…<\/p>\n

\n\t\t\t

\n\t\t\t\t<\/a>\n\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t